Norsk Ordliste

Av
Lars Eskeland
Avprent av sette utgåva som kom i 1921

Utgjeve av Norrønalaget Bragr i Bergen i 1997 (ISBN 82-91639-01-9).
Netutgåva i januar 2006 ved Lars-Toralf Storstrand og Olav Torheim.
Netportalen sambandet.no ||| Tidskriftet Målmannen


A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z Æ Ø Å

ha sjå hava, hadde, havt
hage ein
hagl eit: -a
hagleg gjort med hagleik, ein dugleik
haglette ei: rauddravle
hagtorn ein
hai ein
hake ei, el. hoke
hake ein
hakkespett ei,
haksa  
hald eit
halda (held. heldt, halde)
halden (heil og h. )
hall ei: stor stove
hall ein: stein
hall eit.
halla  
Halldis Hallvard o. fl.
halleluja el. halelujah, frå hebr: pris JHVH.
halling ei: ei lid
halling ein
hall-lendt ei lid, stad der marka eller lendet 'hallar'
hallusinasjon ein: synkverving; helst grunna narkotiske stoff
halmstubb restar etter at kornet er slege, på åkrane
Halsa på Møre
Halse og Harkmark på Vest-Agder
halsmot  
halv -annan (-onnor, halvtanna)-tridje, -v-verde. halvemål, eit bygdemål med burtfallen h
Hamar Bispesete og by i Noreg
hamar ein, fl. hamrar
hamleg  
hammar sjå hamar
hamn ei. hamnegang, ein: beite, grasmark
han hans, honom el. i han
hand ei (fl. hender). –fallen, -fast, -fridt, -grep, -klæde, -red (eit), -rev (eit), -sama , -tak (-ast), -verk (-ar), -verksmanno. fl. Handelag,
handel ein. -s -mann, -hus.
handla  
handleg om t d reiskap: som høver for handa, lagleg å nytte
handyvle eit
hane ei (unggeit)
hane ein
hang hange
hanga (heng, hekk el.
hank ei, el. honk; fl. henker
hanska . hanske, ein
Harald Hårfagre Norìgs fyrste tjodkonge (allkonge), tok natsirearlovnad på å samla Norìg til eitt rike.
hard (t). -hendt, -huga, -mælt o. fl. ein harding:
hardang ein: frosi mark
Hardanger Hardangervidda. hardeng, ein el.
harddrøg som dreg hardt
hardhause  
harding  
hardla mykje, monaleg; ikkje så reint lite,
hardleg hardsleg
hardna  
hardnuven hard, hardhendt, som krev styrke og uthald
Hardråde (Harald H. )
hare ein -mynt
harkal el. Harken, skral, veik; låk, ring
harpe ei
harpeis ei, el. harpiks, ein
harpun ein. a
harv ei, el. horv
hasj ein: av arab. Hasjisj, narkotikum
hasl ein. haslelauv
hastig Snøgg
hat eit. hata . hatig
hatt ein
haug ein
haugstall ein: sveinkall
hauk ein
hauka  
hauka kaua
haust ein. hausta
hav eit. -båra, -djup.
hava el. ha ~(hev el. har)
havandslaus som ikkje har noko å gjere; tomhendt
havandsvit eit
havekjær  
havet Alt som ikkje er turrt land
havre ein; -korn
havsauga sund mot
hebraisk språket bibelen er skrive på, hebrear, ein: israelitt, jøde
Hebridane Øygruppe i Atlanten, nær Britannia
Heddal i Telemark. ein heddøl, ein
Hedmark fylke
hedne ei: hårlugg
héfta (er, e). eit hefte
hega hit
hegda  
hegg ein fl. hegger
hegn ei; -a
Hegra i Nord-Trøndelag
hegre ein
hei ei (fl. -ar)
heida  
Heidal i Opland
heide ei: fotband.
heide eit. med-, upphelg, ei (fl. - ar)
heiden ukristna. '-dom.
heidning ein: nemning for ikkje-jøde (dei som budde langt ute på heidene, og ikkje var nådd av evangeliet).
heiegard ein
heilag -dom, -menne. Heilag-Olav, den Heilage Ande el-Heilaganden
heile ein: hjerne
heilhuga Til å lita på
heilo ei (fugl)
heim ein. heiman, -til.
heime ei:
heime heimleg
hein ein: -fint bryne
heit (heitt)
heita : trulm
heita (er, te)
heitna = hetna
hèjab hovudplagg for kvinnor, oftast nytta innan islam; skaut
hekla  
heksa (er, te)
hekta i
hektar ein (flatemål)
hekte eit
hel sjå ihel
hela med ein tjuv. ein
héla . hele, ei. -frosen
helar  
helga  
helgdag ein
helgedag ein
helgemess (lste novbr. ): alle heilages dag, dagen etter alle heilages eftan
helgemillom  
helheim ein
hella (er, te): renna
helle ei.
hellefisk ein: kveite
hellén ein (. frå Hellas)
heller helst
heller ein el. hillar
helletekkjar  
helming ein = helvt
helorom (vera i h. ), sanseløysa
helsa  
helse ei
helsebot ei
helsig  
helst  
helsug  
helte ei (av halt)
helvete eit
helvt ei
hemn ein; -a (er, de)
Hemne i Sør-Trøndelag
hemngjerug Ein som vil ha hemnd
hempe ei
henda (er, e). eit hende
hendesløys ei
hendig Hag, dugleg med nevane
hendt nett-, stor-
henge eit
hengja (er, de)
hengje -aksla, -bjørk, -lås, -myr. -mån
hengla  
hengsle ei og eit
henta  
hepnast : lukkast
hepne ei: , lykketreff’
heppe ei. Heppeleg, heppen
her og der. her ute
her ein. -folk, -mann
Herad på Vest-Agder
herad eit. heradsstyre
heraldikar ein
heraldikk ein: skjoldmerkelære
herbarium eit
herbyrge eit. Herbyrgja (er, de)
herd ei fl. -ar)
herda (er, e): gjera hard.
herdig  
herja . herjeferd, ei. herjing, ei
herk eit: pakk
herke eit, :
herkja (er, te)
herleg praktfull, gild, sæl, strålande, frå dansk:herre-lik, lik Herren
herlegdom ein, der alt er herleg (himmelen)
herleggjera -gjort; gjort lik Herren (JHVH)
herm eit. herma (er, de). herming -i
hermetikk ein
herre ein. -døme. Herr (hr. ) Jon
herse ein
hersk -na
herskipnad ein
hertaka (e, o, e)
Herøy på Møre
hes ei, fl. hesjar
hesja  
hesje ei
hespa  
hespe ei
hespel ein. fl. hesplar
hespetre eit
hest ein
heta  
hete ei.
hete ein
hetna  
hette ei
hevd ei
hevda  
hevel (på ei bytte), ein, fl. hevlar
hevja (e, o, o)
hi eit (bjørne-, ulve-).
hia seg
Hidra på Vest-Agder
hieroglyff ein
hika : lengta
hika : vera uviss
hiksta  
hildra : sjå for stor ut. hildring, el
himmel ein fl. himlar
himmerike eit
hin (hi, hitt, hine)
hind ei, fl. hindar el
hinder eit. hindra
hinder  
hindring  
Hinmannen Forvansking av Fa'n: Hin mannen
hira (er, te). hiren: dauv- -leg
hird ei. -mann
His på Aust~Agder,
hissa hunden på
historie ei =soge. historie-leit
hit og dit. hitanfor. hitetter
hit ei, fl . ar el. -er
Hitra i Sør-Trøndelag
hitt av hin
hitt ein: slumpehøve
hiva (er, de), , (i, ei, i)
hjal eit; -a
hjalt eit (' sverd-)
hjarta (god-)
hjarta eit, fl. hjarto. hjartans god, ven
hjartig Mild til sinns
hjell ein
hjelm ein
hjelp ei; -a (er, te)
hjelpsam Flink til å hjelpa
hjerne ein = heile
hjerte sjå hjarta
hjon eit: ektefolk
hjord ei
hjort ein-, -kolle, ei
hjul eit. -beint
hjupe ei: klungerfrukt
hjuring el. hyrding, ein
hjølt eit
hjåmut uklår
ho hennar, henne el. ho
hodde ei. Gryte
hoff eit
hogg eit
hogga (høgg, hogg, el. hogde, hogge)
hogold ei: togbøygel
hogster ein
hoke ei, el. hake
hokk eit: lite rom
hokken = kven
hol (t). -a
hol eit. holut
holamot eit:
hold eit: kjøt. -a -ast
holdig i god hald, fyldig, triveleg; "godt hev kongen fødd oss"
hole ei - holut
holk ein
Holla i Telemark
holleg dugeleg
holm el. holme, ein
holmgang ein
holt eit. skog
Holum på Vest-Agder
homa seg (um. hest)
homa : d. måbe
Homma Sjå homa seg
honk ei, fl. henker
honning ein el. huning.
honnør ein
honom av han
honorar eit
hop ein
hopa : gå attende
hopp eit hoppa
hordaland hordar, fl. Truleg frå keltisk: harud, som tyder ‘helt’
horg ei
horisont ein: synsrand
horn eit. hornut
horngjel ei (fisk)
horse ei
hortig el. hortug: dugeleg
horv ei. - a
horv eit: måte -a (er, de)
horveleg Veldig, kraftig
hos = hjå
hosa ifrå seg.
Hosen laus hose. ei
hosianna frÃ¥ hebr. Hoshanna: “Frels oss!â€
hoss(en) = koss, korleides
hosta . hoste, ein
hoste mykje
hota : truga el. hûta
hotell eit
hottentott ein
hov ein. -soleie
hóv eit. -gode, ein
hovde ein
hovding ein, el. høvding
hoven  
hovmann ein
hovna  
hovold fl. (i ein vev)
hovud eit. ein
hovudsmann ein (militærgrad)
hovudstad by som er sete for regjering og sentraladministrasjon i eit land; òg: største, viktigaste by innanfor eit område
hubro ein. , (ugle)
hud ei; -ròsa seg
hudsko ein
hufsa  
hug ein. -sprengd, -stemne, -stolen. -sviv, -verk, -Vill. huga (ill-, tvi-)
hugenott ein fransk protestant, mange vart drepne under det såkalla Blodbrudlaupet på Bartolomeusnotti 1572.
hugga . hugge, ein
hugnad ein; -leg, -samt
hugs eit. -a
hugsam Glad, linn til sinns
hugsnikje ei: , kokette"
huk eit. sitja på –
hukra  
huld h. og duld
hulder ei, "fl. huldrer
Hulder-um-hei  
hulla : småsyngja
huma : vera rådlaus
humbug ein
humle ei. humlebøle, eit
humle ein (-urt)
hummar ein, fl. humrar; -fiske, -klo
hummel ein (korn)
hump ein
humra : småkneggja
humregauk ein (fugl)
humul ein (stein)
humør eit
hund ein
hundrad eit
hundradår eit
hundre eit, sjå hundrad
hundsløkje ei (ugras)
hunger ein.
hungra  
hurkel eit. hurkla
hurpa i hop
hurr ein: surr
hurt ein (i hurten og sturten)
hurv ein el. ei: flokk
husbond ein
husemillom  
huspostil ein
husvære eit
hût trugsmål
huta . huteleg
Hûta Å fara med trugsmål
hutla burt
huve ei
hy eit: dun
hybel ein (fl. hyblar)
hyda (de): få hud; hudflengja
hyene ein
hyfsa (er, te)
hygge eit. hyggeleg
hyggja (er, de)
hyggje ei
hykja seg (er, te)
hykla . ein hyklar. hykling, ei
hÿl el. høl, ein: -jut
hylja strøvma
hylja (hyl, hylde, hylt)
hylke eit: litin holk
hyll ein (tre)
hylla (er, te). hyllest(e)e. hylle, ei
hylme ei (på ein ongul)
hyma (er, de): myrkna
hypja  
hypnotiser (a el. te)
hypotekbank ein
hypotese ein
hyrding el. hjuring, ein
hyrg eit: -vas. byrgja (er, de)
hyrne ei, el. hyrna, eit. hyrnut
hyrning ein (ein-, staur-)
hyrnt = hornut
hyrpa (er, te)
hysa (er, te)
hyske eit
hytta  
hytte ei
hyvre eit. sele
hæda (er, de): spotta. hædd
hækja (te): våga seg
hæl ein
hæna : turka
hæra (te): reinsa for hår
hærd grå-, raud-
hæsa (er, te): turka
hæse ei (av hås)
hæv (t)
hø ei: fjellhøgd
høfleg høvisk
høg høgre, høgst, el. høgare, høgast
høgd ei
høgja (er, de)
høgsæte eit
høgtid ei- -a
høker ein; fl. høkrar
høl ein; fl. høljar el. høler
høla (er. te. ) og gjøla
hør og heim
høra sjå høyra
høsa (er, te)
høst sjå haust
høsta sjå hausta
høv (t). viss
høva (er, de)
høvding ein el. hovding
høve eit; -leg
høvel ein, fl. høvlar
høvisk Høfleg, godt oppseda
høvla  
høvring ein (krabbe)
høy eit; -onn, -tjuge
høyende eit (hovudpute)
Høyland i Rigaland
høymol(e) ei
høyra (er, de)
høyrsle el. høyrsel, ei
hå ei. -kjellar, -såte, slått
hå ein. –brand pigg-
hå (r, dde): håtta
håball ein: tidi millom våronn og høyonn
håd eit; -leg
håk håke, ein: lang slamp. håken
hål (t). -is.
hålke ei el. ein. hålkast
hårhette ei
hås Sårrøysta
hått ein; -a. håttig
håv ein
håvar (bljug)