Desibel

Desibel, dB er ei måleeining som segjer noko um tilhøvet millom tvo verde. Måleeiningi vert serleg mykje nytta i akustikk og elektronikk. Mest kjent er det kanskje at ein mæler ljodnivå i desibel. Sidan desibel er eit tilhøvestal, vert einingi dimensjonslaus. Desibel er ikkje ei SI-eining.

Ljodintensitet kann uttrykkjast med formelen under:

<math>I_\mathrm{dB} = 10 \log_{10} \left(\frac{I}{I_0} \right)</math>

her er I₀ den lægste ljoden ein kann høyre, og I er intensiteten åt den ljoden ein mæler.

Tilhøvet millom tvo spenningsverde kann uttrykkjast slik:

<math>V_\mathrm{dB} = 20 \log_{10} \left (\frac{V_1}{V_0} \right ) = 10 \log_{10} \left (\frac{V_1^2}{V_0^2} \right )</math>

I elektronikken talar ein ofte um dB-milliwatt (dBm) eller dB-mikrovolt (dBuV). dB-milliwatt er effekt relativt til ein milliwatt med dB-mikrovolt er spenning relativt til ein mikrovolt.

Samanhengen millom effektforsterking og spenningsforsterking

Dersom me set upp inngangseffekten i eit forsterkarsteg som

<math> Pinn = Vinn^2/Rinn </math>

og på same måten utgangseffekten som

<math> Put = Vut^2/Rut </math>

kann me skriva effektforsterkingi som

<math> Put / Pinn = ( Vut^2 * Rinn ) / ( Vinn^2 * Rut ) </math>

Forsterkingi i dB vert då

N(dB) = <math> 10 \log_{10} ( ( Vut^2 * Rinn ) / ( Vinn^2 * Rut ) ) = 20 \log_{10} ( Vut / Vinn ) + 10 * log(Rinn / Rut) </math>